WIRON kontra WIBOR

WIRON zamiast WIBORU- czy Twoje oprocentowanie kredytu spadnie?

Narodowa Grupa Robocza (NGR) zajmująca się reformą wskaźników referencyjnych opracowała tzw. mapę drogową, zgodnie z którą wskaźnik WIBOR przestanie obowiązywać w 2025.

Pierwszym bankiem, który będzie udzielał kredytów mieszkaniowych o zmiennym oprocentowaniu opartych o wskaźnik referencyjny WIRON będzie ING Bank Śląski.

Oferta zostanie wprowadzona 26 czerwca 2023 r.

Oprocentowanie kredytu ze zmiennym oprocentowaniem będzie składało się z:

  • wskaźnika referencyjnego WIRON 1M Stopa Składana
  • marży banku

WIRON 1M Stopa Składana, jest ustalany zgodnie z Regulaminem Rodziny Indeksów Składanych WIRON. Administratorem wskaźnika referencyjnego WIRON jest GPW Benchmark SA z siedzibą w Warszawie. Informacje o aktualnej wartości oraz sposobie opracowywania wskaźnika są dostępne m.in. na stronie  https://gpwbenchmark.pl/

Harmonogram spłaty rat będzie wyglądał następująco:

  • harmonogram klienta będzie zmieniał się co miesiąc w zależności od wysokości wskaźnika. Przekłada się to na inną wysokość raty w każdym miesiącu.
  • zmieni się nazewnictwo rat: uśrednione (poprzednio równe) oraz raty ze stałą częścią kapitału (poprzednio malejące);

Skąd to zamieszanie?

Strategiczny dokument, który zadecydował o „być albo nie być” WIBOR-u w Polsce to Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE nr 2016/1011 z dnia 8 czerwca 2016 r. w sprawie indeksów stosowanych jako wskaźniki referencyjne w instrumentach finansowych i umowach finansowych lub do pomiaru wyników funduszy inwestycyjnych (Dz. Urz. UE L 171/1 z dnia 29 czerwca 2016 r.) (tzw: „BMR”).

Zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady UE indeks WIBOR powinien przestać obowiązywać. Nowy wskaźnik (nowa metoda wyliczania) powinien zostać dostosowany do unijnego rozporządzenia i być bardziej przejrzysty oraz niepodatny na manipulacje, a tym samym bezpieczniejszy dla rynku i kredytobiorców.

Czym jest WIBOR i WIRON ?

WIBOR (Warsaw Interbank Offered Rate)

To wysokość oprocentowania kredytów oraz pożyczek na polskim rynku międzybankowym. Są to stawki oprocentowania, po jakich banki mogą pożyczyć pieniądze innym bankom. WIBOR wykorzystywany jest również do ustalania wysokości oprocentowania kredytów gotówkowych i hipotecznych, dlatego ma bardzo duże znaczenie dla konsumenta.

WIRON, (Warsaw Interest Rate Overnight)

Wysokość tego wskaźnika to koszt pieniądza pozyskanego nie tylko przez banki (jak w przypadku WIBOR-u), ale także przez instytucje finansowe i duże przedsiębiorstwa finansowania w obrębie rynku hurtowego.

WIRON od stycznia 2023 r. będzie stopniowo zastępował WIBOR jako nowy wskaźnik, na podstawie którego banki będą ustalać oprocentowanie kredytów.

Różnice między wskaźnikiem WIRON a wskaźnikiem WIBOR

WIBOR prezentuje oczekiwania dotyczące wskaźników makroekonomicznych ( np. poziomu inflacji, podaży pieniądza, wysokości PKB) i oprocentowania w najbliższym czasie.

WIBOR 3M (3 miesięczny) pokazuje „do przodu”, co wydarzy się w kolejnych trzech miesiącach.

WIRON jest uważany za praktyczniejszy wskaźnik, ponieważ bierze pod uwagę rzeczywiście przeprowadzone transakcje na rynku hurtowym, które nie dotyczą wyłącznie relacji pomiędzy bankami, ale też relacje banków z innymi instytucjami, w tym z największymi przedsiębiorstwami.

WIRON 3M (3 miesięczny) bierze pod uwagę transakcje zawarte w ciągu ostatnich np. trzech miesięcy, czyli funkcjonuje niejako „do tyłu”.

Proces ustalania wskaźnika WIBOR nie ma odzwierciedlenia w rzeczywistych transakcjach międzybankowych, dlatego zasadność jego stosowania została podważona, tym bardziej, że okazuje się, iż WIBOR nie spełnia wymogów Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE (BMR).

Ile wynosi aktualna stawka WIBOR  i WIRON ?

WSKAŹNIKWIBORWIRON- stopa składana
1M6,85%5,91097%
3M6,90%5,82789%
6M6,95%5,91211%

Dane z dnia 02.06.2023.

Źródło: https://gpwbenchmark.pl/

Czy WIRON będzie korzystnym zamiennikiem WIBOR-u dla kredytobiorców ?

Można znaleźć informacje, że kredytobiorcy zyskają na zamianie wskaźnika WIBOR na WIRON. Analizując historyczne wartości WIBOR i WIRON, okazuje się, że wskaźnik WIRON, zwłaszcza 6-miesięczny, był niższy nawet o kilka punktów od WIBOR.

Jednak w zapisach europejskiego rozporządzenia BMR znajdziemy założenie, że WIRON i WIBOR powinny mieć podobną wartość. Jeżeli WIRON będzie niższy od WIBOR- u, wtedy należy go skorygować.

Zaraz po zamianie wskaźników – oprocentowanie kredytów nie zmieni się ze względu na tzw. spread korygujący.

Dla kredytobiorców może oznaczać to, że raty kredytów hipotecznych z WIRON- em nie będą się wiele różnić od kredytów z oprocentowaniem opartym o WIBOR.

Konieczność zastosowania tzw. spreadu korygującego ma zapewnić ekonomiczną równoważność, tak aby żadna ze stron nie zyskała ani straciła na procesie przejścia z WIBOR-u na WIRON.

Podkreśla się, aby nastąpiła płynna zamiana jednego wskaźnika na drugi przy ograniczeniu dla obu stron umowy do minimum skutków ekonomicznych tych zmian.

Co z WIBOR-em w obowiązujących umowach kredytowych ?

Kredytobiorcy posiadający kredyt w złotówkach oparty na zmiennym oprocentowaniu, prawdopodobnie nie będą musieli nic robić, aby dokonać zmiany wskaźnika. Będzie to regulować rozporządzenie ministra finansów. Niektóre umowy kredytowe zawierają tzw. specjalną klauzulę awaryjną, która reguluje tą kwestię. Tego rodzaju klauzula ma pierwszeństwo – wówczas stosowany będzie zawarty w niej zamiennik.

W takich przypadkach kredytobiorcy nie będą musieli podpisywać aneksów, bo klauzule awaryjne „przewidywały” reformę wskaźników referencyjnych i wskazują, która stawka ma zastąpić WIBOR.

Jeśli umowy kredytowe nie zawierają odpowiedniej klauzuli awaryjnej i nie zostały renegocjowane, z mocy prawa będzie miał do nich zastosowanie zamiennik wskazany w rozporządzeniu ministra finansów.

Zapraszam do kontaktu

Rafał Soboń